‘Er zit zoveel kwaliteit in NCD, onze vereniging’

De Ledenraad van de NCD is geen clubje dat rustig op de winkel past. “De winkel wordt namelijk stringent verbouwd”, zegt Gert Askes, die dit jaar het voorzittersstokje van de Ledenraad heeft doorgegeven aan Bart Takkenkamp. Transformatie naar een nieuw verenigingsmodel is de volgende grote uitdaging van de NCD. “We willen een futureproof model fabriceren waar andere verenigingen straks ook voordeel van hebben”, is de ambitie van Bart Takkenkamp.

Vlakbij het CS van Den Bosch zitten Gert Askes en Bart Takkenkamp op een verwarmd terras. De mobiele telefoons op tafel, cappuccino’s binnen handbereik en op de praatstoel. De twee kennen elkaar al lang, ook vanuit de Ledenraad van de Nederlandse Vereniging van Commissarissen en Directeuren (NCD). Na jarenlang voorzitter te zijn geweest van de Ledenraad is voor Gert dit jaar het moment aangebroken het spreekwoordelijke stokje over te dragen aan Bart. Dat doet hij vol vertrouwen, in Bart en in de toekomst van de vereniging. Een verhaal over gezonde spanning, de visie 2020, een nieuw verenigingsmodel en de oeverloze ambitie van de NCD.

Wat behelst de visie 2020? Gert: “Enkele jaren geleden hebben we in een visiedocument de stip aan de horizon bepaald. Waarom? Om een duidelijke focus te hanteren, om in te spelen waar alle verenigingen last van hebben: een dalend ledenbestand. Als de markt verandert, moet je je businessmodel veranderen en dus ook als vereniging het anders gaan doen. Dat is best ingewikkeld en daarom discussiëren we daar al een tijdje over. Met de Ledenraad, maar ook met het bestuur. In de visie 2020 is vastgelegd dat we als NCD moeten kantelen, toekomstbestendig moeten worden. Het deuntje van vijf jaar geleden werkt namelijk niet meer.”

Hoe ziet dat in de praktijk eruit? Bart: “De fundering is gelegd, maar kleur hebben we nog niet geheel aangebracht. Maar de contouren zijn helder: de NCD moet een meer open vereniging worden, met meer community thinking en een ander lidmaatschapsmodel. De structuur daarvoor wordt nu opgetuigd, waarbij leden bijvoorbeeld uiteindelijk niet meer een jaarcontributie betalen, maar binnen een community betalen waaraan ze behoefte hebben. Mooi daarbij is dat de diversiteit van onze leden toeneemt: meer jonge mensen en vrouwen melden zich aan.”

Gert: “De uitsluitend afhankelijkheid van het jaarlijks contributiemodel laat je daarmee varen. Dat betekent automatisch dat je op andere manieren voor inkomsten moet zorgen. Dat kan via sponsoring, events, maar ook door onze NCD Academy. Met de Academy zijn we enkele jaren geleden gestart en inmiddels kunnen we wel zeggen dat het een succes is met uitstekende opleidingen en een mooie inkomstenstroom.”

Je zei net dat verenigingen inkrimpen, maar de NCD is volgens de laatste cijfers groeiende. Bart: “Dat klopt. Dit jaar zien we een stijging in het ledenbestand. Daar is ook hard aan gewerkt. Mooi daarbij is dat de kwaliteit van onze leden toeneemt: meer jongeren en vrouwen melden zich aan, binnen onze vereniging wordt de diversiteit groter. Een deel daarvan komt ook van professionals die na het volgen van een opleiding bij de NCD Academy lid zijn geworden. Stuk voor stuk mensen die prima binnen onze vereniging passen.”

Gert: “Die groei maakt me blij en tevreden. Wat ik ook merk: het zijn enthousiaste nieuwe leden. In een wereld waarin heel veel verenigingen zijn, kiezen ze uiteindelijk voor de NCD. Denk ook dat het door onze toon komt: niet formeel, veel kennisdeling en met een positieve insteek.”

Wie zijn de leden? Gert: “We richten ons met name op commissarissen en toezichthouders, de directeur-grootaandeelhouder (DGA) en de MKB-directeur met minimaal tien medewerkers. Tegelijkertijd zeggen we dat functietitels niets zeggen. Het gaat om de rol die je hebt binnen je bedrijf of bij een werkgever. Waar het uiteindelijk om draait: een club waarin je gelijkgestemden ontmoet, waarmee je kunt sparren, waarmee je dagelijkse problemen binnen je onderneming kunt bespreken.”

Bart: “Binnen de vereniging, maar ook binnen de districten, wil je wel altijd de juiste discussie aan tafel. Waarbij je geluiden hoort vanuit diverse perspectieven, die kunnen inspireren. Het is een van de onderdelen die ons als person-to-person vereniging echt waardevol maken.”

Het profiel van een toezichthouder is helder, die van een DGA en (MKB)-directeur een stuk diffuser. Bart: “Klopt, maar tegelijkertijd biedt de focus op de MKB-directeur de mogelijkheid om als NCD veel waarde toe te voegen. Simpelweg omdat deze directeuren veel problemen zelf moeten tackelen, omdat ze geen grote specialistische corporate afdelingen binnen de organisatie hebben. Binnen de NCD kunnen ze expertise verkrijgen via intervisie, colleges, seminars, de NCD Academy.”

Gert: “Deze groep krijgt ook behoorlijk wat voor de kiezen. De omgeving en de business waarin ze acteren veranderen razendsnel. Dat verlangt andere businessmodellen om onder meer de concurrentie van start-ups te weerstaan en aan veranderende klantbehoeften te kunnen voldoen. Je merkt ook dat alles transparanter en sneller wordt en social media een belangrijke factor is. En daar kan je reputatie opeens te grabbel liggen als je niet adequaat hebt gereageerd. Tot slot komen er steeds meer regels, terwijl aan de andere kant veel meer flexibiliteit van ondernemers wordt verwacht. Dat is uitdagend. En dan hebben we het nog niet eens over de problematiek die soms speelt bij de opvolging in een familiebedrijf.”

Bart: “Binnen de NCD is over deze zaken zoveel kennis. We hebben leden met heel veel kennis en kunde en die ook graag delen. Maar misschien is het een beetje Nederlands om niet om hulp te vragen. Maar waarom zou je niet zeggen: ‘Als ondernemer worstel ik met dit probleem, wie heeft een oplossing?’ Binnen mijn district zien we dat gelukkig wel. Daar doen we intensief aan intervisie. Daar durven mensen in een veilige omgeving zich kwetsbaar op te stellen om uiteindelijk als winnaar uit de strijd te komen.”

Gert: “Succesverhalen zijn mooi, maar je leert veel meer van ‘faalverhalen’. Ik heb het binnen mijn district ook wel eens over een zeperd gehad. Dat blijft binnen de vertrouwde muren. En ik weet ook dat ik daarna enorm veel goede adviezen heb gehad. Intervisie in optima forma.”

De Ledenraad is uitgebreid. Waarom? Gert: “De NCD is een heterogene club. Door de Ledenraad groter en meer divers te maken, slagen we er veel beter in om de gemene deler te bepalen en dus om tot een betere positionering te komen.”

Bart: “Er wordt vanuit verschillende perspectieven gekeken en gediscussieerd. Een van mijn belangrijkste opdrachten is om signalen vanuit de vereniging op te pikken en om daarover de discussie aan te gaan met het bestuur. Met oog voor visie 2020 maar ook om als NCD het juiste te blijven doen voor onze leden.”

Is er weleens spanning tussen de Ledenraad en bestuur? Gert: “Jazeker, een gezonde spanning, omdat je elkaar aanspreekt op issues. Zo hebben we het bestuur dus een aantal jaren geleden uitgedaagd over andere verdienmodellen na te denken. Dat heeft interessante gesprekken opgeleverd. Maar er is ook wel eens een jaar geweest dat we werden geconfronteerd met een onverwachtse kostenoverschrijding. Direct hebben we een nieuw budgettering- en ambitieprogramma met elkaar afgesproken, omdat we nooit meer dergelijke financiële risico’s wilden lopen. Ook dat waren zeer interessante gesprekken.”

“In mijn beginperiode zat er best een hoop chagrijnigheid bij beide kanten. NCD-voorzitter Ron Steenkuijl en ik hebben toen gezegd: gaan we elkaars vliegen afvangen en chagrijnig doen of constructief het gesprek aan? Gezamenlijk zijn we het toen gaan kantelen en zijn er wat wisselingen in de bezetting geweest. We zijn sindsdien met een positieve grondhouding en op een constructieve wijze bezig om het beste voor de NCD te realiseren.”

Bart: “De weg naar een nieuw verenigingsmodel betekent ook dat we kijken naar de bestuurssamenstelling en welke portefeuilles goed bemand moeten zijn. Ik ben ervan overtuigd dat we dat goed voor elkaar krijgen. Omdat er zoveel kwaliteit in onze vereniging zit. Als een vereniging een nieuw model kan implementeren, dan is de NCD dat wel. Als het wordt zoals we nu de contouren in ons hoofd hebben, dan wordt het een model waar andere verenigingen straks voordeel van hebben. Als voorbeeld van een toekomstbestendig verenigingsmodel.”

Gert: “Absoluut. Het zorgt ook voor mooie dynamiek. En dat maakt het werken in de Ledenraad ook leuk; het is niet op de winkel passen, want de winkel wordt stringent verbouwd.”