Artikel | 10 oktober 2018 | 3 minuten
Bestuurders in Nederland worden vaker aansprakelijk gesteld. En de claimdruk zal verder toenemen door ontwikkelingen op het gebied van de Wet Collectieve Afwikkeling Massaschade (WCAM) en de komende Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen. Dat bleek tijdens een symposium van Kennedy Van der Laan over bestuurdersaansprakelijkheid.
Statistieken wijzen op een stijgende lijn in vonnissen waarin bestuurders aansprakelijk worden gesteld. Recent onderzoek – waarin 170 rechterlijke uitspraken zijn geanalyseerd – toont de drie meest voorkomende grondslagen om een bestuurder aansprakelijk te stellen. Dat is wetboekartikel 2:9 onbehoorlijke taakvervulling, artikel 2:248, kennelijk onbehoorlijk bestuur en artikel 6:162, persoonlijk ernstig verwijt.
“Bij onbehoorlijke taakvervulling en onbehoorlijk bestuur gaat het om een collectieve hoofdelijke aansprakelijkheid van het bestuur, bij persoonlijk ernstig verwijt wordt een bestuurder individueel aangesproken”, aldus Bart de Ruijter, advocaat bij Kennedy Van der Laan. “Met andere woorden, je bent in de eerste twee gevallen in beginsel aansprakelijk voor het geheel. Dan moet je als individuele bestuurder bewijzen dat jou geen persoonlijk ernstig verwijt valt te maken, mede met het oog op de onderlinge taakverdeling en de genomen maatregelen.’
Blijkens de statistiek worden de meeste claims voor de rechtbank ingesteld door derden op grond van overtreding van wetboekartikel 6:162 BW. Dan gaat het bijvoorbeeld om het aangaan van nieuwe verplichtingen, terwijl de bestuurder weet dat de vennootschap deze niet kan nakomen of worden lopende verplichtingen gefrustreerd. De Ruijter: “Je ziet hier duidelijk dat er een lage drempel voor aansprakelijkheidsstelling is, maar een hoge voor aansprakelijkheid. Want in slechts een kwart van de gevallen wordt de claim door de rechter toegekend. De lage drempel voor aansprakelijkstelling komt mijns inziens met name door de toegenomen claimcultuur dat bestuurders vaker worden meegenomen als leverage in claims tegen bedrijven. Gelukkig houdt de rechter de drempel hoog getuige ook het TMF-arrest van maart dit jaar.”
De Kennedy Van der Laan-advocaat verwacht dat het aantal claims op het gebied van Wet Collectieve Afwikkeling Massaschade zal toenemen. Afgelopen juli is de grootste WCAM-schikking ooit in Europa van 1,3 miljard euro inzake Fortis, algemeen verbindend verklaard. “In deze claims worden bestuurders steeds meer meegenomen. Recentelijk achtte ook de Nederlandse rechter zich bevoegd aangaande collectieve claims tegen Petrobas en Steinhoff. Gezien de ontwikkelingen in Nederland, kunnen we er vanuit gaan dat het aantal claims inzake deze wet de komende jaren zal toenemen.”
Daarnaast waarschuwt hij dat met de introductie van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen een kleine storm op komst is voor bestuurders en commissarissen. Dat geldt met name voor hen die actief zijn in de semipublieke sector. Het wetsvoorstel – dat inmiddels al ruim twee jaar bij de Tweede Kamer ligt – zal dit najaar volgens betrouwbare bron weer voortvarend worden doorgepakt.
Meld u aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van relevante ontwikkelingen.
MijnNCD
