Dossier merkenrecht

Behoort mijn merk tot het vermogen van mijn bedrijf?

Het recht op een merk moet worden beschouwd als een vermogensrecht. Een merkrecht is overdraagbaar, er kan een pandrecht op gevestigd worden en het is bovendien vatbaar voor beslag. Een merk behoort dus tot het vermogen van een vennootschap. Dit betekent dat het merk in de jaarrekening kan worden geactiveerd. Hierdoor kan een beter inzicht worden verkregen in de vermogenspositie en de financieringsmogelijkheden van de onderneming.

Volgens het Nederlandse jaarrekeningenrecht mag een onderneming alleen die merken activeren die het van derden heeft gekocht. Merken die de onderneming zelf ontwikkeld heeft, kunnen in de jaarrekening slechts worden opgenomen onder de post ‘kosten van onderzoek en ontwikkeling’.

Is het toegestaan het merk van de concurrent te gebruiken in vergelijkende reclame?

Bij vergelijkende reclame gaat het om het aanprijzen van de eigen producten of diensten waarbij deze worden afgezet tegen vergelijkbare producten of diensten van de concurrentie. Vergelijkbare reclame is volgens de wet in beginsel niet onrechtmatig, mits daarin uitsluitend wezenlijke, relevante en (objectief) controleerbare kenmerken van concurrerende producten of diensten met elkaar worden vergeleken. In vergelijkende reclame mogen geen misleidende mededelingen worden gedaan en mag men niet afbreuk doen aan, of aanhaken bij de producten van de concurrent. Onjuist gebruik van het merk of de merken van de concurrent in vergelijkende reclame kan merkinbreuk zijn.

Is parallelimport toegestaan?

Een merkhouder kan zich verzetten tegen parallelimport vanuit landen buiten de EU. Binnen de EU kan hij zich alleen verzetten tegen gebruik van zijn merk voor producten die onder het merk door hemzelf of met zijn toestemming in de EU in het verkeer zijn gebracht, wanneer hij gegronde redenen heeft voor zijn verzet, bijvoorbeeld wanneer de toestand van de producten is gewijzigd of verslechterd. Dit is anders indien het belang van het vrije verkeer van goederen zwaarder weegt.

Kan op basis van het merkenrecht worden opgetreden tegen een gelijkluidende handelsnaam?

In beginsel kan de houder van een ouder merk zich verzetten tegen een jongere, overeenstemmende handelsnaam. Voorwaarde is wel dat het gebruik van de jongere, overeenstemmende handelsnaam ongerechtvaardigd voordeel op kan leveren of afbreuk kan doen aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. Verzet tegen een oudere handelsnaam is niet mogelijk.

Welke bescherming geeft het merkrecht?

De merkhouder heeft ten aanzien van zijn geregistreerde merk een monopoliepositie. Een merkhouder kan zich verzetten tegen:

het gebruik van een identiek teken voor identieke waren en/of diensten in het economisch verkeer, als waarvoor zijn merk staat ingeschreven; het gebruik maken van een identiek of overeenstemmend teken voor identieke of soortgelijke waren en/of diensten in het economisch verkeer, dat voor verwarringsgevaar kan zorgen met zijn merk; het gebruik van een identiek of soortgelijk teken in het economisch verkeer, dat zonder geldige reden wordt gemaakt voor niet-soortgelijke waren, als door dat gebruik ongerechtvaardigd voordeel kan worden getrokken uit of afbreuk kan worden gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van zijn bekend merk; het gebruik van een teken, zonder geldige reden, dat niet ter onderscheiding van waren en/of diensten plaatsvindt, als door dat gebruik ongerechtvaardigd voordeel kan worden getrokken, of afbreuk kan worden gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van zijn merk.

Wie kan eigenaar van een merk zijn?

Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen kunnen eigenaar van een merk zijn. Een merk kan ook op naam van meerdere personen en/of rechtspersonen worden gesteld. Zij zijn dan gezamenlijk eigenaar van het merk.

Wat is een collectief merk?

Een collectief merk is een teken dat dient ter onderscheiding van één of meer gemeenschappelijke kenmerken van goederen of diensten afkomstig van verschillende ondernemingen. Een collectief merk is bedoeld om een bepaalde groep van producten of diensten een bepaalde kwaliteitsgarantie mee te geven. Een voorbeeld van een dergelijk collectief merk is het KEMAKEUR of BOVAG. Bij het depot van een collectief merk moet een reglement op het gebruik en toezicht worden ingediend. De merkhouder mag het merk zelf niet gebruiken, aangezien hij toezicht moet houden op het gebruik van het merk door anderen.

Welke regels bestaan om te spreken van een merk?

Als merk kunnen worden aangemerkt: benamingen, tekeningen, afdrukken, stempels, letters, cijfers, vormen van waren of verpakkingen en alle andere tekens, die dienen om de goederen en/of diensten van een onderneming te onderscheiden. Hierbij geldt een aantal beperkingen. Een merk moet voldoende onderscheidend vermogen hebben. Tekens die te algemeen zijn of uitsluitend beschrijvend zijn kunnen geen merk zijn. Daarnaast geldt dat een teken grafisch voorstelbaar moet zijn om als merk te kunnen worden geregistreerd. Verder kunnen tekens die in strijd zijn met de goede zeden of openbare orde, die te kwader trouw zijn gedeponeerd of die anderszins misleidend zijn geen merk zijn.

Wat is het verschil tussen een merk en een handelsnaam?

Een merk wordt gebruikt om producten en diensten van een onderneming aan te duiden. Het is een teken om goederen en diensten van een onderneming te onderscheiden van die van de concurrent. De handelsnaam is de naam van waaronder een onderneming wordt gedreven. Het is mogelijk dat de handelsnaam en de merknaam aan elkaar gelijk zijn. Een ander verschil is dat een handelsnaam slechts in Nederland wordt beschermd, terwijl een (Benelux-)merk in de Benelux wordt beschermd. Ook is de beschermingsomvang van een merk is ruimer dan die van een handelsnaam. Opgemerkt dient te worden dat een merk pas beschermd is nadat het gedeponeerd is. Een handelsnaamrecht daarentegen ontstaat door het voeren van de naam. Registratie in het handelsregister is daarvoor geen vereiste.